Hoe houd je konijnen blij en gezond?

Door Hester Stasse, gedragstherapeut voor konijnen

In Nederland hebben steeds meer mensen een konijn als huisdier. En hoewel de meeste eigenaren best wel weten hoe ze voor hun konijn moeten zorgen, valt er toch best nog wat te verbeteren. Hoe houd je een konijn blij en gezond? Hester Stasse, Gedragstherapeut voor konijnen bij Konijnenproblemen deelt graag haar visie.

De zeven behoeften van konijnen

Konijnen zijn populaire huisdieren. In 2017 waren er naar schatting zo’n 800.000 in Nederland. Ter vergelijking: in dat jaar waren er 1,5 miljoen honden en 2,6 miljoen katten. Steeds meer konijnenbezitters weten gelukkig precies wat hun langoren nodig hebben om een fijn leven te kunnen leiden. Helaas geldt dat nog niet voor iedereen. Ook een flink aantal dierenwinkels slaan nog wel eens de plank mis in hun adviezen. Hier zijn de zeven belangrijkste dingen die ervoor zorgen dat je konijnen blij en gezond blijven.

Relatie

Twintig jaar geleden was het heel gewoon om een konijn in zijn eentje in een hokje of kooi te houden. Toen was het ook veel gebruikelijker om hem of haar vet te mesten en met kerst op te eten. Wie kent niet het liedje ‘Flappie’ van Youp van ’t Hek? Tegenwoordig zien de meeste mensen een konijn gelukkig eerder als een leuk huisdier dan als kerstdiner. En we weten dat één konijn geen konijn is. Konijnen zijn groepsdieren en hebben dus een ander langorig maatje nodig om zich goed te voelen.

De combinatie gecastreerde ram en voedster is het meest ideaal, alhoewel konijnen erg kieskeurig zijn wat betreft hun partnerkeuze. Koop dus niet simpelweg een vriendje of vriendinnetje voor je langoor in de dierenwinkel. Maar ga naar een dierenasiel of konijnenopvang om hem of haar zelf zijn nieuwe relatie uit te laten kiezen. Op die manier is de kans het grootste dat ze het allebei binnen de kortste keren volledig naar hun zin hebben bij jou thuis.

Ruwvoer

Konijnen komen oorspronkelijk uit Spanje. Vandaar dat ze het beste kunnen leven op droog plantaardig voedsel, ofwel hooi. Helaas zitten daar niet alle vitaminen en mineralen in die een konijn nodig heeft. Vandaar dat het verstandig is om hun dieet aan te vullen met konijnenkorrels. Het liefste is dat voer waarvan de ingrediënten zijn samengeperst tot brokjes, die er allemaal hetzelfde uitzien en dezelfde volledige samenstelling hebben. Pretvoer, ofwel konijnenvoer waarin je allerlei vrolijk gekleurde granen, gedroogde groenten en zaden kunt zien zitten, zorgt namelijk voor selectief eten. De konijnen pikken er enkel de lekkere dingen uit, terwijl ze de rest laten liggen. Dit kan leiden tot gebits- en darmproblemen.

Groenvoer en een klein beetje wortel of fruit kun je ook aan je konijnen geven, mits je ze daar langzaam aan went. Maar het hoofdbestanddeel van hun dieet moet echt hooi zijn. De dagelijkse portie moet in volume ongeveer evenveel zijn als de grootte van je konijnen. Het etensbakje moet dus absoluut niet de hele dag vol zijn, want dan eten de meeste langoren te weinig hooi.

Ruimte

Een konijn is gemaakt om te bewegen. Dit zie je al aan de sterke achterpoten waarmee hij hard kan rennen en hoog kan springen. De minimale eisen waaraan een konijnenverblijf moet voldoen zijn: je konijn moet minimaal rechtop kunnen staan en hij moet minimaal 3 huppels achter elkaar in een rechte lijn door zijn hok of kooi kunnen maken. Het is dus afhankelijk van de grootte van je konijn hoe groot het verblijf minstens moet zijn.

Let wel, een hok of kooi die aan deze minimale eisen voldoet is enkel geschikt als slaapplaats. Konijnen hebben daarnaast vrije beweging nodig om zich goed te voelen. Dit betekent dat ze tenminste een uur per dag buiten hun hok moeten kunnen rondrennen. Dat kan in een ruime ren, de tuin of los in huis. Uiteraard geldt hierbij hoe langer los hoe fijner dat is voor je konijnen.

Rust

Behalve dat het verblijf van je konijnen moet voldoen aan de hierboven beschreven minimale afmetingen, is het belangrijk dat er een schuilgedeelte is waarin ze languit kunnen liggen. Je langoren moeten namelijk tijdens het minder actieve gedeelte van hun dag ergens ongestoord kunnen dommelen en slapen. Daarnaast vinden ze het fijn om naar een veilige plek te kunnen vluchten als ze het idee hebben dat er gevaar dreigt. Iets wat op een konijnenhol lijkt, zoals een nachthok of huisje, is het meest ideaal.

Water

Net als alle andere dieren moeten konijnen 24 uur per dag toegang hebben tot vers drinkwater. Een drinkflesje lijkt een goed idee, maar zorgt er in de praktijk vaak voor dat je langoren te weinig drinken. Dit kan tot nierproblemen leiden. Ook lekken dit soort flesjes vaak en dan zitten de konijnen in een nat hok of natte kooi. Een drinkbakje dat niet om te stoten is, is daarom een beter alternatief.

Inentingen

Helaas zijn er veel nare ziektes waar konijnen mee besmet kunnen worden en aan kunnen overlijden. De belangrijkste overbrengers hiervan zijn vliegen, muggen en vlooien. Het kan echter ook gebeuren dat er tijdens een wandeling door de natuur, urine van een besmet wild konijn aan de zolen van je schoenen of aan de poten van je hond zijn blijven hangen. Vandaar dat zelfs konijnen die altijd binnen worden gehouden, geïnfecteerd kunnen raken. Gelukkig kan je dierenarts je langoren inenten tegen de meest voorkomende konijnenziekten: myxomatose, RHD1 en RHD2. Veel dierenartsen combineren de (half)jaarlijkse inenting met een gezondheidsonderzoek van je konijnen, zodat je zeker weet dat ze gezond zijn.

Natuurlijk gedrag

Voor alle dieren - en mensen! - geldt dat ze zich lichamelijk en geestelijk het beste voelen als hun natuurlijke behoeften vervuld worden. Bij konijnen gaat het daarbij - naast beweging, het zoeken en eten van voedsel en het hebben van sociaal contact - vooral om knagen en graven. Zorg jij er niet voor dat je langoren de mogelijkheid hebben om hun tanden en nagels ergens in te zetten, dan gaan ze daar zelf naar op zoek. Dit betekent In de meeste gevallen dat je plinten, het behang, snoeren, tapijten, meubels of de randen van de ren of het hok het moeten ontgelden. Een zandbak of een bak of kartonnen doos met papiersnippers of lapjes erin, lost vaak al veel knaag- en graafproblemen op.

Zorg je ervoor dat je zoveel mogelijk aan de bovenstaande 7 natuurlijke behoeften tegemoetkomt en houd je hun gezondheid goed in de gaten, dan kunnen konijnen rustig een jaar of 10 worden. Uitzondering hierop zijn de Vlaamse reuzen en andere grotere rassen. Zij leven gemiddeld 6 jaar.

Veel plezier met je konijnen!