Door NML health op
Als je paard ineens niet meer wil eten, veel rolt, naar de buik kijkt en schraapt met de voorbenen, dan moet je beducht zijn op koliek. Koliek is alarmfase rood bij paardenbezitters. Het is een verzamelnaam voor hevige buikpijn, die meerdere oorzaken kan hebben. Pijn door darmproblemen komt helaas veel voor. Meestal in het voor- of najaar. Bij iedere koliek bij een paard geldt: zo snel mogelijk de dierenarts laten komen!
Meerdere vormen, diverse oorzaken
• Koliek door verstopping in de darm
• Gaskoliek
• Zandkoliek
• Krampkoliek
• Koliek door wormen
Koliek door verstopping in de darm
Op een aantal plaatsen is zijn de darmen van een paard wat nauwer, waardoor hier gemakkelijk verstoppingen kunnen ontstaan. Dat kan door het eten van stro, te zacht gras, teveel kuil, vlas of houtkrullen, maar ook door het eten van te droog voer of omdat er te weinig drinkwater voorhanden is. Een dikke prop verhindert dan de doorvoer in de darmen.
Gebitsproblemen kunnen ook leiden tot een slecht kauwen van het hooi met een koliek door verstopping darm tot gevolg. Zorg dus voor regelmatige check van het gebit door een goede paardendierenarts/tandarts, ook bij de wat oudere paarden.
Als een paard veel afvalt moet je alert zijn op een koliekaanval. Geef een goede vegetarisch olie door het voer en als het gebit van het paard niet meer optimaal functioneert zorg dan viermaal daags voor een goede slobber om koliek te voorkomen. Zorg ook voor voldoende beweging: beweging stimuleert de darmwerking en werkt preventief tegen verstoppingen.
Gaskoliek
Een gaskoliek ontstaat als gas zich ophoopt in de darmen. Het paard heeft enorme pijn bij deze vorm van koliek. Dat kan komen omdat er door een overschot aan suikerinname teveel gas wordt geproduceerd in de dikke darm. Ook kan er een teveel aan gas in de darm achterblijven door een gedeeltelijke blokkade door een draaiing of verstopping van de darm. Ook onvoldoende beweeglijkheid van de darmen kan een gaskoliek teweegbrengen. Dit kan bijvoorbeeld na een zware inspanning het geval zijn. Voeren vlak voor het rijden wordt daarom afgeraden!
Een paard kan ook een gaskoliek krijgen door het eten van bedorven of schimmelig voer.
Zandkoliek
Een paard kan een zandkoliek krijgen door eten in de zandpaddock of op een kale weide zoeken naar eten, waarbij er teveel zand - kluitjes/wortels - mee naar binnen komen. Het zand blijft achter in de darm, door het gewicht zakt de darm een beetje uit en kan er een gedeeltelijke verstopping ontstaan. Door het nemen van een mestmonster en dit uit te wassen in een emmer water of in een plastic handschoen, kun je zien of je paard koliek heeft door zand. Niet altijd is dit zichtbaar, want zand wordt beetje bij beetje uitgescheiden, dus niet continue. Zandkoliek verraadt zich door een afwisseling van dunne mest en dan weer goede mest. Geef een goed Psyllium product bij vermoeden van zand en vul dit aan met een vegetarisch olie om koliek bij het paard te voorkomen. Natuurlijk is voorkomen het beste: zorg dat een paard niet teveel zand binnenkrijgt.
Krampkoliek paard
Het paard heeft buikpijn door het samentrekken van de darmspieren. Dat kan komen door verandering van voer, de overgang van hooi naar vers gras of andersom, verandering in het weer en drinken van te koud water. Ervaring leert dat een gebrek aan Magnesium hier ook aan bijdraagt. Magnesium, in de vorm van citraat, geeft de spieren de energie om te kunnen ontspannen. Een paard dat regelmatig Magnesium als supplement krijgt, heeft minder kans op een krampkoliek.
In tijden van stress is een paard meer gevoelig voor het krijgen van een krampkoliek. Door stress verandert de darmflora en kunnen krampen ontstaan. Geef ter voorkoming druppels of poeders voor het verminderen van onrust.
Koliek paard door wormen
Wormen en larfjes van wormen kunnen door de darmwand kruipen. Hierdoor kan de darmwerking afnemen met een koliek bij het paard als resultaat. Ook lintwormen kunnen de boosdoener zijn. Laat de mest van het paard regelmatig - eens per half jaar - testen op wormen en ontworm op basis van infectiedruk of resultaat van het mestmonster.
Ingrediënten ter ondersteuning bij koliek
Bij lichte vormen van koliek of bij paarden die regelmatig koliek hebben kunnen zeer goed natuurlijke producten worden ingezet om de lichte koliek zo snel mogelijk te doen verdwijnen. Preventief ondersteunen deze ingrediënten dat de klachten recidiveren.
Psyllium reguleert de darmen, voorkomt verstopping en voert zand af. Deze vezels kunnen tot twintig maal hun eigen gewicht aan water opnemen. Hierdoor maken ze de darminhoud zachter en volumineuzer waardoor de darmpassage wordt verbeterd
Een combinatie van verdunde extracten van Absintalsem, Kalmoes, Rozemarijn en Vleeskleurige passiebloem gaat gasvorming in het spijsverteringskanaal tegen en stimuleert de eetlust. Het werkt verzachtend bij darmkrampen en een opgeblazen gevoel.
Een samenstelling met Echte kamille, Gember, Grote engelwortel, Hop, Mariadistel, Paardenbloem, Pepermuntblad, IJslandsmos, Zoethout, Calcium (als -carbonaat) en Magnesium (als -citraat) verbetert de spijsvertering en reguleert de maagfunctie.
Management van het koliekgevoelige paard
Naast het toedienen van medicatie en/of supplementen is het bij koliek van groot belang om regelmatig te bewegen met het paard. Dit stimuleert de darmperistaltiek. Paarden die veel stilstaan en niet dagelijks bewegen kunnen last krijgen van verstoppingen.
Ook is het belangrijk om het voer van het paard zoveel mogelijk hetzelfde te houden, zowel qua type voeding als qua tijd van voeren en grootte van de maaltijden. Plotselinge veranderingen in het voeraanbod kunnen gasvorming veroorzaken.
Om zandkoliek te voorkomen is het raadzaam om een paard niet op een schrale wei te laten lopen. De kans is groot dat uw paard, als hij het korte gras uit de grond trekt en opeet, veel zand mee naar binnen krijgt.