Blaasproblemen komen relatief vaak voor bij katten, zowel bij katers als poezen, en kunnen leiden tot ernstige klachten als ze niet tijdig worden herkend en behandeld. In dit artikel lees je alles over de oorzaken, symptomen, diagnose, behandeling én preventie van blaasproblemen bij de kat.
Wat zijn blaasproblemen bij katten?
Blaasproblemen verwijzen naar aandoeningen die de urinewegen van de kat aantasten – met name de blaas en soms de plasbuis. Deze problemen vallen onder de verzamelnaam FLUTD (Feline Lower Urinary Tract Disease). Het is een veelvoorkomend syndroom bij volwassen katten, vooral bij dieren die binnen leven en minder actief zijn.
Veelvoorkomende oorzaken
De oorzaken van blaasproblemen kunnen sterk uiteenlopen. De belangrijkste zijn:
- Feline idiopathische cystitis (FIC)
- De meest voorkomende oorzaak, vooral bij jonge tot middelbare katten.
- Een ontsteking van de blaaswand zonder duidelijke oorzaak.
- Vaak stressgerelateerd.
- Urinewegstenen (struviet of oxalaat)
- Kleine kristallen of stenen die zich in de blaas vormen.
- Kunnen de plasbuis blokkeren, vooral gevaarlijk bij katers.
- Urineweginfectie (UTI)
- Minder vaak dan bij honden.
- Komt vaker voor bij oudere katten of katten met een onderliggende ziekte (zoals diabetes of nierproblemen).
- Plasbuisverstopping
- Een levensbedreigende aandoening, meestal bij katers.
- De plasbuis raakt geblokkeerd door kristallen, slijm of een combinatie hiervan.
- Tumoren of anatomische afwijkingen
- Zeldzamer, maar mogelijk bij oudere katten.
Symptomen van blaasproblemen
Let goed op de volgende signalen, die kunnen wijzen op blaasproblemen:
- Vaak plassen in kleine beetjes
- Pijn bij het plassen (miauwen of persen)
- Buiten de kattenbak plassen
- Bloed in de urine (roze of rode vlekken)
- Likken aan de geslachtsdelen
- Onrustig gedrag of zich verstoppen
- Niet kunnen plassen – spoedgeval! Bij een verstopping is directe hulp nodig.
Diagnose
Om de oorzaak van blaasproblemen bij een kat vast te stellen, kan de dierenarts verschillende onderzoeken uitvoeren. Allereerst wordt er vaak een urineonderzoek gedaan. Hiermee wordt gekeken naar de aanwezigheid van kristallen, bloed, bacteriën of afwijkingen in de pH-waarde. Daarnaast kan de dierenarts gebruikmaken van beeldvorming, zoals een echografie of röntgenfoto, om te controleren op blaasstenen of verdikkingen van de blaaswand. In sommige gevallen is bloedonderzoek nodig.. Tot slot speelt ook de anamnese een belangrijke rol: het bespreken van het gedrag van de kat, mogelijke stressfactoren en de leefomstandigheden kan waardevolle aanwijzingen geven over de oorzaak van de klachten.
Behandeling van blaasproblemen
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak, maar kan bestaan uit:
Dieetaanpassing
Katten zijn slechte drinkers en komen vaak vocht tekort. Een kat met blaasproblemen overzetten op een goede natvoeding lost het probleem vaak op en voorkomt herhaling. Vraag hulp bij een gediplomeerd voedingsdeskundige voor katten. Zij kan je helpen de juiste voeding te vinden voor jouw kat.
Vochtinname stimuleren
Voldoende water binnenkrijgen is essentieel voor een gezonde blaasfunctie bij katten. Je kunt dit op verschillende manieren ondersteunen. Het aanbieden van een waterfonteintje kan katten stimuleren om vaker te drinken, omdat stromend water hen van nature aantrekt. Daarnaast helpt het geven van natvoer om de vochtopname te verhogen, aangezien dit aanzienlijk meer water bevat dan droge brokken. Wanneer natvoer echt geen optie is, dan kun je ook water aan de brokken toevoegen.
Stressreductie
Stress speelt vaak een grote rol bij het ontstaan en verergeren van blaasproblemen bij katten, met name bij idiopathische cystitis. Stresshormonen beïnvloeden de blaaswand en kunnen ontstekingsreacties versterken. Veelvoorkomende stressfactoren zijn veranderingen in de omgeving (verhuizing), conflicten met andere katten (in huis maar ook buiten), verveling of gebrek aan veilige schuilplekken. Samenwerken met een kattengedragstherapeut kan hierbij van grote waarde zijn. Deze specialist helpt je inzicht te krijgen in de stressbronnen in huis en biedt praktische oplossingen op maat – zoals aanpassingen in de leefomgeving, meer voorspelbaarheid in de dagelijkse routine en verrijking van de leefomgeving van de kat. Door stress aan te pakken, verklein je de kans op terugkerende blaasproblemen en vergroot je het welzijn van je kat aanzienlijk.
SPOED: kat kan niet plassen
Wanneer een kat niet meer kan plassen, is er sprake van een spoedgeval dat onmiddellijke medische aandacht vereist. In veel gevallen is de plasbuis verstopt, wat leidt tot een ophoping van urine in de blaas. Dit is niet alleen pijnlijk, maar kan ook binnen korte tijd levensbedreigend worden door schade aan de nieren en verstoring van de elektrolytenbalans. De dierenarts zal de blaas zo snel mogelijk moeten legen, vaak onder narcose, om de blokkade op te heffen. Vervolgens wordt de kat opgenomen voor verdere behandeling, waarbij infusen worden toegediend en de kat nauwlettend in de gaten wordt gehouden. Tijdige en professionele zorg is hierbij van levensbelang.
Preventie: wat kun je doen?
Om blaasproblemen bij je kat te helpen voorkomen, is er een aantal belangrijke leefstijlfactoren waar je op kunt letten. Zorg er allereerst voor dat je kat voldoende vocht binnenkrijgt. Daarnaast is het beperken van stress in huis cruciaal. Een stabiele omgeving met voorspelbare routines en voldoende schuil- en rustplekken helpt je kat zich veilig en ontspannen te voelen. Ook hygiëne speelt een rol: zorg voor een schone kattenbak, bij voorkeur minimaal twee in huis, en schep deze meerdere keren per dag uit. Tot slot is het belangrijk om voldoende beweging te stimuleren. Regelmatig spelen en een actieve leefomgeving helpen overgewicht voorkomen, wat de kans op blaasproblemen verder verkleint.
Wanneer naar de dierenarts?
Bij elke verandering in plasgedrag is het verstandig contact op te nemen met een dierenarts. Zeker als je kat:
- Niet plast
- Bloederige urine heeft
- Perst zonder resultaat
- Zich terugtrekt of suf is
Een blaasverstopping is levensbedreigend en vereist direct ingrijpen.
Tot slot
Blaasproblemen bij katten zijn pijnlijk, vervelend én kunnen ernstige gevolgen hebben. Gelukkig zijn de meeste aandoeningen goed te behandelen – mits op tijd herkend. Met een goede voeding, voldoende hydratatie en een stressarme omgeving kun je veel ellende voorkomen.
Wil je weten hoe je jouw kat met blaasproblemen op een natuurlijke manier kunt ondersteunen? Vraag dan nu een gratis advies op maat gesprek bij ons aan. We helpen je graag.