Natuurlijk wil je goed zorgen voor je oudere hond. Maar hoe doe je dat eigenlijk en waar moet je allemaal aan denken? En wanneer begin je met de ondersteuning?
Hoe werkt het verouderingsproces?
Het verouderingsproces vindt op meerdere niveaus in het lichaam plaats. Ons lichaam bestaat uit talloze cellen, elk met een eigen taak: huidcellen, haarcellen, longcellen, noem maar op. In elke cel ligt DNA, dat bepaalt welke functie die cel vervult.
Aan het uiteinde van dat DNA zitten telomeren. Dit zijn een soort beschermende ‘dopjes’ die voorkomen dat het DNA beschadigd raakt. Bij iedere celdeling worden deze telomeren iets korter. Wanneer ze uiteindelijk zijn ‘opgesleten’, kan de cel zich niet meer delen en is haar levensduur bereikt.
Daarnaast kunnen tijdens celdeling kleine fouten in het DNA ontstaan. Die foutjes worden weer doorgegeven aan nieuwe cellen, waardoor de kwaliteit van het weefsel langzaam achteruitgaat. Ook dat is een natuurlijk onderdeel van veroudering.
De jaarlijkse APK
Laat je ouder wordende hond bij voorkeur minimaal één keer per jaar controleren. Tijdens zo’n gezondheidscheck beoordeelt de dierenarts of er signalen zijn die verdere behandeling of aanvullend onderzoek vereisen.
De dierenarts kijkt onder andere naar het gebit en de slijmvliezen, voelt de organen en lymfeknopen en luistert naar hart en longen. Indien nodig volgt aanvullend bloed- en urineonderzoek.
Ook kan de ontlasting preventief worden onderzocht op parasieten. Met een VacciCheck kan bovendien worden vastgesteld of je hond nog voldoende antistoffen heeft tegen bepaalde ziekten. Zo voorkom je onnodig ontwormen en vaccineren, en houd je je senior op een verantwoorde manier zo gezond mogelijk.
Let ook op de voeding
Naarmate een hond ouder wordt, verandert ook zijn voedingsbehoefte. Dit komt deels doordat senior honden vaak minder actief zijn en daardoor minder calorieën nodig hebben. Daarnaast is een voeding met minder vet en fosfor gewenst, terwijl extra vezels juist kunnen helpen om de darmwerking te ondersteunen.
De kwaliteit van de eiwitten speelt ook een belangrijke rol. Hoe beter de eiwitten verteerbaar zijn, hoe minder de organen worden belast. Hoogwaardige eiwitten vind je vooral in vlees en orgaanvlees; bindweefsel en botten bevatten lagere kwaliteit eiwitten.
Veel granen en andere plantaardige ingrediënten leveren koolhydraten die honden minder goed verteren. Ze kunnen bijdragen aan gewichtstoename, iets wat je juist bij een senior wilt voorkomen.
Wil je precies weten wat jouw oudere hond nodig heeft aan voeding? Vraag dan om een passend advies bij een gediplomeerd voedingsdeskundige voor honden.
Stimuleer mentale uitdaging
Houd de hersenen van je oudere hond actief door regelmatig puzzel- of speuractiviteiten aan te bieden. De neus blijft vaak lang uitstekend werken, dus daar kun je mooi gebruik van maken. De meeste honden zijn bovendien nog goed gemotiveerd met iets lekkers.
Door (een deel van) de voeding te verstoppen of in een puzzel te verwerken, blijft je hond mentaal scherp, ervaart hij voldoening én versterkt het jullie onderlinge band.
Ook het aanleren van handgebaren kan waardevol zijn. Het gehoor gaat bij oudere honden soms achteruit, en duidelijke gebaren zorgen dan voor een prettige manier van communiceren. Omdat jonge honden nieuwe signalen sneller oppikken, is het handig om hier al vroeg mee te beginnen.
Dementie of cognitieve dysfunctie
Bij dementie neemt het vermogen om informatie te verwerken langzaam af. Zenuwcellen gaan verloren en ook de verbindingen tussen die cellen worden minder. Hierdoor worden signalen niet meer goed doorgegeven en raakt de hersenfunctie verstoord. Dat kan leiden tot opvallend of afwijkend gedrag.
Demente honden staren soms minutenlang naar niets, lopen ’s nachts doelloos rond, of blaffen vaker en harder zonder duidelijke aanleiding. Ze lijken soms letterlijk de weg kwijt te zijn. Ook kan hun eetgedrag veranderen.
Omdat andere aandoeningen vergelijkbare symptomen kunnen geven, is een dierenartscontrole altijd belangrijk. Alleen door uitsluiting van andere medische aandoeningen kan de diagnose dementie worden gegeven.
Hersenfunctie ondersteunen
Gelukkig zijn er voedingsstoffen die de hersenen kunnen helpen:
Choline
Choline is een essentiële voedingsstof die gemakkelijk de bloed-hersenbarrière passeert. Het is onmisbaar voor de aanmaak van acetylcholine, een belangrijke neurotransmitter die zorgt voor een gezonde prikkeloverdracht in het zenuwstelsel. Dit kan helpen om gedragsveranderingen bij de oudere, dementerende hond te verminderen.
Vitamine B-complex
B-vitamines ondersteunen de hersenfunctie en spelen een rol bij energievoorziening van hersencellen.
Omega-3 vetzuren (EPA, DHA en ETA)
EPA en DHA zijn letterlijk bouwstenen van de hersenen. Wanneer deze onvoldoende aanwezig zijn, kan dit de hersenfunctie verslechteren. Omega-3 bevordert de signaaloverdracht tussen hersencellen en ondersteunt daarmee cognitieve functies.
Daarnaast helpt omega-3 bij stressreductie. DHA stimuleert namelijk de aanmaak van serotonine, dat helpt om stresshormonen als adrenaline en cortisol af te breken.
Overige ouderdomskwaaltjes
Bij oudere dieren gaan de lever en nieren vaak minder efficiënt werken. Dit filtersysteem raakt overbelast, waardoor afvalstoffen zich ophopen. Dat kun je bijvoorbeeld merken aan:
-
een doffe vacht
-
meer drinken en plassen
-
een sterke ammoniakgeur uit de bek (door verhoogd ureum)
Een dierenarts kan met bloedonderzoek beoordelen hoe de organen functioneren en zo nodig het dieet aanpassen.
Fytotherapeutische ondersteuning lever en nieren
Er zijn verschillende kruiden die mild en ondersteunend kunnen werken:
-
Echte guldenroede (solidago virgaurea): werkt bloedzuiverend, ontgiftend en helpt nierstenen voorkomen.
-
Lespedeza sieboldi: ondersteunt de doorbloeding van de nieren en helpt het ureumgehalte te verlagen.
-
Artisjok (cynara scolymus): bevordert de galvorming, stimuleert de lever en ondersteunt de spijsvertering.
-
Paardenbloem (taraxacum officinalis): reinigt en ondersteunt zowel lever als pancreas, wat de opname van voedingsstoffen verbetert.
-
Rozemarijn (rosmarinus): stimuleert de doorbloeding en beschermt levercellen.
Het gebit: een belangrijk aandachtspunt
Tandsteen ontstaat vooral door voeding die rijk is aan koolhydraten (zetmeel), zoals brokken en veel soorten snacks. Omdat speeksel bij honden geen enzymen bevat om zetmeel af te breken, blijft dit op de tanden kleven. Dat vormt tandplak, wat uiteindelijk verkalkt en tandsteen wordt.
Tandsteen is een broedplaats voor bacteriën. Via het goed doorbloede mondslijmvlies kunnen deze bacteriën in de bloedbaan terechtkomen en elders in het lichaam problemen veroorzaken.
Wat kun je doen?
-
Kies voeding met weinig koolhydraten
-
Poets het gebit regelmatig
-
Overweeg ondersteuning met omega-3 (EPA en DHA werken ontstekingsremmend)
Let bij omega-3 wel op de kwaliteit:
-
Kies voor een donkere verpakking (bescherming tegen oxidatie door licht).
-
Gebruik de olie binnen 3 maanden.
-
Bewaar na opening in de koelkast.
-
Vermijd omega-3 uit gekweekte zalm — deze bevat zelden voldoende EPA, DHA en ETA omdat het water niet koud en diep genoeg is.
Wil jij weten wat je kunt doen om jouw dier te helpen? Vraag dan gratis advies op maat aan. We helpen je graag verder!